Yasam
Moderator
Bingöl'ün Şaban köyü kırsalındaki dağlık alanda 50 milyon yıl öncesine ait olduğu değerlendirilen deniz canlısı fosilleri tespit edildi.
Doç. Dr. Nebi Butasım, Şaban köyü sakinleri ile yıllardır köyün çevresindeki dağlık alanda yaptıkları gezintilerde bazı taş kalıntılara rastladı.
Başlarda sıradan bir taş ve kaya parçasını andıran bu kalıntıların yakından gözlemlendiğinde midye ve deniz yıldızı gibi çeşitli kabuklu canlılara benzediği fark eden Butasım, köy sakinlerinin yıllardır bölgede gördükleri ancak tarihini bilmedikleri bu taşları kayıt altına almak istedi. Butasım, bölgeden aldığı örnekleri üniversitedeki yerbilim uzmanlarına gösterdi.
Akademisyenlerce yapılan ilk incelemede kalıntıların yaklaşık 50 milyon yıl önce sıcak ve sığ denizlerde yaşayan canlılara ait fosiller olduğu tespit edildi.
Butasım ile jeolog, Dr. Öğr. Üyesi Kenan Akbayram, fosillerin bulunduğu alana giderek mercan, kabuklu ve mikroskobik deniz canlısı fosillerinin izini sürdü.
Akademisyenlerin alanda yürüttükleri incelemenin ardından aldığı fosil örnekleri Bingöl Üniversitesi'ndeki laboratuvarda incelenecek.
Dr. Öğr. Üyesi Kenan Akbayram, Bingöl'ün doğal kaynaklar, değerli taşlar, maden yatakları, jeotermal alanlar ve tarihi dokuları ile birçok açıdan çok zengin bir yer olduğunu belirtti. Bölgede milyonlarca yıl önce bazı sığ ve sıcak denizlerin bulunduğunu, bu denizlerde mercanların yaşadığını belirten Akbayram, mercanların zaman içerisinde fosilleşerek taş haline geldiğini ifade etti.
Akbayram, Şaban köyü civarında yaptıkları incelemelerde çok güzel fosil oluşumları tespit ettiklerini anlatarak, bölgedeki bazı büyük kayaların içerisinde de çok fazla deniz kabuklusu ve mercan fosili tespit ettiklerini kaydetti.
''DENİZİN YAŞINI ORTAYA KOYACAĞIZ''
Alanda çok güzel korunmuş deniz kabuklularının fosilleri olduğunu, bunların büyüklüklerinin değiştiğini, leblebi boyutundan madeni para boyutuna kadar fosillerin olduğunu dile getiren Akbayram şunları söyledi:
"Çok sayıda mercan resifi (denizlerin sığ yerlerinde, binlerce yıl boyunca, sert mercanların birikmesiyle oluşur) var, taşlaşmış mercanlar var. Çok sayıda da kırılmış, parçalanmış kabukluların yığılması halinde oluşmuş bazı başka fosil oluşumları var. Deniz canlılarının kayaların içerisinde fosilleşmiş olarak bulunması bu dağlık bölgenin bir zamanlar denizlerle kaplı olduğunu bize anlatıyor. Bu alanın milyonlarca yıl öncesine ait olduğu kesin. Fosillerin incelemesini laboratuvarda yapıp, buradaki denizin yaşını ortaya koyacağız."
50 YIL ÖNCESİNE AİT OLDUĞU DÜŞÜNÜLÜYOR
Akbayram, yaz mevsiminde çok daha ayrıntılı bir araştırma yapacaklarını, daha fazla türde fosil bulma olasılığının yüksek olduğunu dile getirerek, "Buradaki mercan fosillerinin ve diğer deniz kabuklularının fosillerinin günümüzden 50 milyon yıl öncesine ait olduklarını düşünüyoruz" ifadesini kullandı.
Yaklaşık 250 milyon yıl önceden 50 milyon yıl önceye kadar Türkiye'nin tamamının denizlerle kaplı olduğunu anlatan Akbayram, "Dünyanın yaşının 4 buçuk milyar yıl olduğu düşünüldüğünde Türkiye'nin yaşı oldukça genç dönemlere denk geliyor. Doğu Anadolu'da çok miktarda karbonat ovar. Bu karbonatlar ile fosillerin varlığı geçmişte bölgede deniz varlığının ispatı'' dedi.